Seks towarzyszy człowiekowi od początków jego istnienia. Szybko nauczyliśmy się jednak, że niemal każdy stosunek seksualny może skończyć się albo ciążą, albo chorobą przenoszoną drogą płciową, jeśli nie zastosuje się zabezpieczenia. To odkrycie dało początek poszukiwaniom skutecznej antykoncepcji.
Metody antykoncepcji
Opinia, że seks, podczas którego używa się zabezpieczeń, daje mniej satysfakcji, jest błędna. Bezpieczny seks to kombinacja rozkoszy i ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową lub ewentualną, niechcianą ciążą.
Gdy nie chcemy dziecka, albo boimy się zarazić chorobami, najskuteczniejszą formą ochrony jest oczywiście abstynencja, co w efekcie sprowadza się do wyeliminowania seksu z naszego życia. Tego jednak często nie chcemy. Z tego powodu człowiek zmuszony został do znalezienia sposobów, dzięki którym uprawianie seksu nie skończy się niechcianą ciążą lub zakażeniem chorobą.
U współczesnych kobiet i mężczyzn starożytne metody antykoncepcji mogą budzić zdziwienie i niesmak. Nawóz z krokodyla albo gałązki akacji z daktylami i miodem* – takich zabezpieczeń używały kobiety np. w starożytnym Egipcie.
Metody antykoncepcji bardzo się od tego czasu zmieniły. W dzisiejszych czasach kobiety nie sięgają już do natury po środki, za pomocą których można zapobiec niechcianej ciąży. Jedyną naturalną metodą jest tzw. kalendarzyk – liczenie dni cyklu i obserwacja własnego ciała, dzięki czemu kobieta jest w stanie przewidzieć, w którym momencie może dojść do zapłodnienia. Obecnie w zasięgu ręki każdej kobiety dostępne są również inne metody antykoncepcji, chroniące przed zajściem w ciążę:
- mechaniczne, takie jak kapturki naszyjkowe oraz krążki dopochwowe,
- chemiczne (globulki i żele dopochwowe),
- hormonalne (pigułki antykoncepcyjne, implanty, plastry i zastrzyki hormonalne, hormonalne spirale dopochwowe),
- wkładki wewnątrzmaciczne.
To, na jaką metodę zdecyduje się kobieta, zależy od wielu czynników, takich, jak jej wiek, stan zdrowia oraz przekonania i akceptacja dla danej metody. Zanim podejmie się ostateczną decyzję o wyborze z określonej metody antykoncepcji, warto sprawdzić wskaźnik Pearla, który pokazuje prawdopodobieństwo zajścia w ciążę w przeliczeniu na 100 kobiet stosujących daną metodę przez okres pierwszych 12 miesięcy jej używania. Przykładowo przy skrupulatnym przestrzeganiu wszystkich zaleceń w przypadku tabletki antykoncepcyjnej to zagrożenie wynosi: 0,1–0,2, plastra antykoncepcyjnego 0,59–0,99, spirali hormonalnej 0,09–0,11, żeli i pianek 6–26, prezerwatywa 3–14.*
Warto przy tym pamiętać, że w każdej chwili można zmienić stosowaną metodę antykoncepcyjną, jeśli z jakiegoś powodu nam nie odpowiada.
Mężczyzna a antykoncepcja
Kobieta i mężczyzna powinni być w równym stopniu odpowiedzialni za siebie nawzajem i skutki, jakie nieść może uprawianie seksu. Niestety, w związku z tym, że to kobieta częściej ponosi konsekwencje zbliżeń bez zabezpieczeń, to ona jest pod większą presją. Dysponuje też znacznie szerszym wachlarzem metod antykoncepcyjnych.
Mężczyzna ma do wyboru jedynie trzy metody:
- prezerwatywa,
- stosunek przerywany,
- wazektomia ( mikrochirurgiczny zabieg, za pomocą którego doprowadza się do niepłodności mężczyzny; może być odwrócona za pomocą rewazektomii).
Najmniej skuteczną, a przy tym najbardziej stresującą metodą, jest na pewno stosunek przerywany. Z kolei wazektomia może budzić opór, gdyż pozbawia mężczyznę płodności. Co prawda, zabieg ten może być odwrócony (rewazektomia), jednak dla znakomitej większości mężczyzn zabieg ten jest nie do zaakceptowania z uwagi na to, że w pewien sposób pozbawia ich męskości – odbiera możliwość zapłodnienia kobiety.
Niestety, wciąż nie ma tabletek ani zastrzyków antykoncepcyjnych dla mężczyzn, choć na świecie są prowadzone badania nad wywoływaniem czasowej odwracalnej niepłodności. Ale ryzyko wciąż jest zbyt duże i prace nie wyszły poza krąg badań laboratoryjnych.*
Wprowadzenie na rynek tego typu pigułek dla mężczyzn odciążyłoby kobiety, które najczęściej decydują się na antykoncepcję ingerującą w ich gospodarkę hormonalną i ponoszą tego konsekwencje.
Uniwersalna prezerwatywa
Należy pamiętać, że seks może skończyć się nie tylko ciążą, ale również chorobą przenoszoną drogą płciową. Aby uniknąć zakażeń, podczas stosunku z osobą, której dobrze się nie zna, bezwzględnie należy stosować prezerwatywy. Pozwoli to uniknąć przykrej niespodzianki w postaci choroby wenerycznej czy wirusa HIV. Prezerwatywa bowiem zapobiega nie tylko zajściu w ciąże, ale również zarażeniu chorobą przenoszoną drogą płciową. Spośród wszystkich wyżej wymienionych metod, tylko ona chroni zarówno przed niechcianą ciążą, jak i zakażeniami.
Więcej na temat antykoncepcji znaleźć można w najnowszym wydaniu magazynu SENS.
Gorąco zapraszamy do lektury: zwierciadlo.pl/magazyn/sens
Źródła
Artykuł: M. Rybak w rozmowie z A. Depko, „Dobra (anty)koncepcja“, listopadowy numer Sensu